فرابهار

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان، در آیه 204 سوره بقره آمده است «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِی قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ؛ و از مردم، کسانی هستند که گفتار آنان، در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می‏‌شود، (در ظاهر، اظهار محبت شدید می‏‌کنند) و خدا را بر آنچه در دل دارند گواه می‌‏گیرند. (این در حالی است که) آنان، سرسخت‌ترین دشمنانند».

مرحوم آیت‌الله طالقانی از روشنفکران و مفسران قرآن کریم در چند سخنرانی خود به تفسیر آیه 204 سوره بقره پرداخته است. وی در سخنرانی خود با عنوان «آزادی در اسلام» در بخشی از تفسیر این آیه می‌گوید:  

«قرآن به ما می‌گوید گول نخورید، آن کس که وعده آب و نان فقط می‌دهد، دلسوز بشر نیست. آن کسی که آزادی بشر را می‌خواهد اوست که طرفدار حیات و زندگی واقعی بشر است. همانطوری که احزابی هی وعده آب و  نان می‌دهند، این‌ها که ربطی به اسلام ندارد.

 آب و نان هست، ولی این نیست که تنها زندگی آب و نان باشد. انسان که از حیوان پست‌تر نیست. حیوان‌های آزاد و وحشی به جای خود، حیوان‌های اهلی را در یک اتاق حبس کنید، گرسنه هم باشد، غذا بگذارید مقابلش، اما وقتی می‌بیند که درب اتاق بسته است، خودش را به در و دیوار می‌زند».

«انسان آزادی می‌خواهد، انسان کرامت نفس می‌خواهد، انسان می‌خواهد راهش باز باشد، تنفس کند، «أَلَدُّ الْخِصَامِ»ها، آن‌هایی که خودشان را طرفدار مردم می‌دانند و سوگند یاد می‌کنند «َیُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِی قَلْبِهِ...» این‌ها همان قدری که از این نردبان بالا رفتند و جا پای خود را سفت کردند آن وقت یک رضا خانی از آب در می‌آیند به همه چیز می‌تازند، نه به زندگی مردم رحم می‌کند، نه به حیات مردم و نه به آزادی مردم. فقط مامور است که راه را باز کند برای آن‌هایی که او را مسلط کردند». 

«مرحوم آیت‌الله طالقانی، مفسر قرآن در بخشی از سخنرانی خود در کاخ سعد آباد در تفسیر آیه 204 سوره بقره این چنین می‌گوید: «این محیط سلم، این محیط آزادی را اگر قدردانی نکردیم و محیط عقده گشایی، محیط عناد، بهم ریختگی و موضع گیری قرار دادیم، همانطوری که در قرآن در این آیات اشاره می‌کند، نتیجه‌اش پیدا شدن مستبدینی است. همانطوری که در تاریخ گذشته مان بوده است  و در تمام ادوار تاریخی، دیگر رحم به صغیر و کبیرمان نخواهند کرد».

«در چنین محیطی است که یک انسان خودخواهی و در عین حال با هوش و زرنگی سر بیرون می‌آورد. از چه راه مردم را می‌فریبد؟ از طریق وعده (آب و نان) «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ.... ». دقت کنید بعضی از مردم‌اند که وقتی با شما مواجه می‌شوند، سخنرانی می‌کنند، شعار می‌دهند، گفته‌ی آنها شما توده‌های مردم را فریفته‌ی خود می‌کند«یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا». وعده آب و نان، وعده مسکن، وعده آسایش در چنین محیطی».  

«این انسان برای رسیدن به هدف همه جور وسیله را توجیه می‌کند. دین را به استخدام می‌گیرد. شرف و انسانیت را به استخدام خود می‌گیرد، دروغ می‌‎گوید، فریب می‌دهد. خدا را شاهد می‌گیرد که من دلسوزترین مردم در حق شما ملت‌ام «وَیُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِی قَلْبِهِ»، خدا را شاهد می‌گیرد بر اینکه من می‌خواهم این مملکت رو نجات بدم. ..«وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ» ولی روحیه‌اش، لجوج‌ترین و کینه ورزترین مردم است نسبت به خلق. تا وقتی سوار کار نشده وعده می‌دهد،  همین که سوار شد دیگر به هیچ چیز رحم نمی‌کند».